در دهههای اخیر، با توجه به عواملی چون رشد جمعیت، توسعه جوامع شهری و افزایش درک مردم از نیازهای غذایی خود، مصرف محصولات آبزی شامل ماهی، میگو، صدف و سایر موجودات آبزی به شدت افزایش یافته است. افزایش تقاضا از یکسو و کاهش منابع ماهی وحشی دریاها به دلیل صید بی رویه از سوی دیگر باعث شده است که کشورهای مختلف برای تأمین نیازهای غذایی خود به سمت پرورش کنترل شده آبزیان گرایش پیدا کنند.
پرورش موجودات آبزی شامل ماهیها معمولاً در چهار حالت کشت در حوضچهها، نهرها، مخازن و کشت در قفس (Cage Culture or Cage Aquaculture) انجام میپذیرد. از نقطه نظر امکانسنجی پرورش آبزیان در ایران، با توجه به داشتن منابع قوی و زیرساختهای کشور و همچنین شرایط محیطی و دمایی مناسب در بعضی از نقاط این امکان برای پرورش آبزیان در ایران محیا میکند. پارامترهای موثر بر این امکانسنجی بصورت خلاصه شامل موارد زیر است:
- کيفيت آب و منابع آبي
- استفاده از منابع آبي زيرزميني
- دمای محیط
- مقدار رطوبت محیط
- میزان اکسیژن سطح و عمق موجود در آب
- PH آب مصرفی
- میزان شوری و شیرینی آب با توجه به نوع ماهی پرورشی
- اثرات زیست محیطی
از نکات مهم در امکان سنجی، توجه به اثرات زیست محیطی میباشد. بیتوجهی به اثرات زیست محیطی میتواند آثار جبران ناپذیری را به بار داشته باشد. بر اساس مطالعات سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد، امکان تأمین پروتئین ماهی مورد نیاز از طریق افزایش صیادی طبیعی، بسیار اندک است. با این حال تقاضای جهانی غذاهای دریایی همچنان در حال رشد است.
با کاهش جهانی ذخایر ماهی در اقیانوسها، شاهد رشد سریع مزارع پرورش ماهی هستیم. باید توجه نمود که در صورت فقدان مطالعات کافی پیش از احداث قفسها، ممکن است با مشکلات محیط زیستیای غیرقابل جبرانی روبرو شویم. مقدار مواد آلی انباشتهشده در زیر قفسها یکی از فاکتورهایی است که باید در مطالعات مورد توجه قرار گیرد. مسلماً در منطقهای که دارای گردش آب خوبی باشد، نسبت به مناطقی که جریانهای ضعیفی دارند، مواد کمتری انباشته خواهد شد. از این رو هیدرودینامیک محل احداث باید در آغاز کار به خوبی شناخته شود.
مطالعه امکانسنجی اجرای سامانه یکپارچه چند گونهای پروش آبزیان و پرورش ماهی در قفس در خلیجفارس
- مطالعات هیدرودینامیک، باد، موج و جریان
- مطالعات اجتماعی و اقتصادی
- جانمایی و انتخاب پهنههای مناسب آبزی پروری
تدقیق مطالعات زیست طرح پرورش ماهی در قفس در خلیجفارس و پایش یک نمونه مزرعه
- پایش پارامترهای فیزیکی، شیمیایی و زیستی ستون آب
- پایش پارامترهای فیزیکی، شیمیایی و زیستی رسوبات بستر
- مطالعه عددی پخش مواد آلی
- مطالعه امکان استفاده از نشانگرهای زیستی جهت پخش مواد آلی
- بررسی پلانگتون، زئوپلانگتون و موجودات کفزی
مطالعات زیستمحیطی و جریانسنجی پرورش ماهی در قفس دریای خزر
- پایش پارامترهای فیزیکی، شیمیایی و زیستی ستون آب
- پایش پارامترهای فیزیکی،شیمیایی و زیستی رسوبات بستر
- انجام مطالعات موج و جریان سنجی
- مطالعه عددی پخش مواد آلی
- مطالعه امکان استفاده از نشانگرهای زیستی جهت پخش مواد آلی
- بررسی پلانگتون، زئوپلانگتون و موجودات کفزی
نظارت بر ارزیابی اکولوژیکی و بررسی آسنگهای مرجانی
- بررسی مرجانهای جزایر لارک و هنگام
- بررسی مرجانهای کیش و هندورابی با استفاده از GIS و RS
- بررسی بهترین و مقرون بصرفهترین روش نرسی برای احیا مرجانهای جزیره کیش
- بررسی مرجانهای جزیره بنی فارور